تغذیه تحریکی ملکه زنبور عسل

در مناطقی که از اواسط الی اواخر تابستان کار شهد و گرده اوردن زنبورها به تدریج کاهش پیدا کرده و شهد و گرده و یا به عبارت دیگر گلهای شهد زا و گرده دار در طبیعت کمیاب و یا حتی نایاب می‌شود، مستقیما بر روی ملکه اثر منفی گذاشته و وی را وادار می‌کند که فعالیت تخمگذاری خود را روز به روز بکاهد.
تعداد تخمی که ملکه در روز می‌گذارد علاوه بر طول روز با مقدار شهد و بخصوص گرده ای که زنبورها روزانه وارد کندو می‌کنند همیشه و در تمام ماه‌های سال رابطه مستقیم دارد.
در چنین وضعیتی وظیفه بزرگ زنبوردار مبارزه با کم شدن فعالیت تخمگذاری ملکه است که ان هم از طریق تغذیه مصنوعی زنبورها با شربتی که از آب و شکر و عسل و یا از آب و عسل درست می‌شود امکان‌پذیر است.
این شربت از دو لیوان آب و یک لیوان شکر و یک قاشق چایخوری عسل(دو قسمت آب یک قسمت شکر) درست شده و باید روزانه در حدود یک چهارم لیتر در ظرف غذا خوری ریخته و در اختیار زنبورها قرار داد. برای جلوگیری از غارت می‌توان تغذیه را عصرها پس از غروب افتاب انجام داد.
حمل مرتب شربت از ظروف  غذا خوری به داخل شان‌ها باعث می‌‌شود که ملکه زنبورعسل به خیال اینکه در طبیعت گل و شکوفه فراوان است و هنوز شهد از خارج به داخل کندو حمل می‌شود از فعالیت خود نکاسته و به تخمگذاری با همان شدت ادامه دهد. ولی شرط اصلی موفقیت در اینست که این کار به طور مرتب و بدون قطع شدن ادامه داشته باشد.
می‌دانید که زنبورهایی که ازاواسط  تابستان به بعد متولد می‌شوند طویل العمر بوده و تمام پاییز و زمستان تا اوایل بهار زنده مانده و در کندو خواهند بود. دادن شربت به زنبورها در این موقع و در نتیجه تحریک ملکه به ادامه هر چه بیشتر تخمگذاری باعت می‌شود که تعداد زیادتری زنبورهای طویل العمر متولد شوند و در نتیجه در زمستان و بخصوص بهار سال بعد کندو جمعیت‌های قوی داشته باشد.
مزیت جمعیتهای قوی در مقابل جمعیت‌های ضعیف این خواهد بود که اولا به اسانی بر بیماری‌ها غلبه می‌کنند؛ زیرا وقتی که یک بیماری در زنبورستانی شیوع پیدا نمود فقط جمعیت‌های ضعیف هستند که بدان مبتلا می‌شوند و حال انکه جمعیت‌های قوی در مقابل ان مقاومت کرده و مبتلا نمی‌شوند.
ثانیا در اوایل بهار جمعیت‌های قوی خواهند توانست از گل درختان میوه یک محصول عسل کامل تولید کند و بر درآمد سالیانه زنبوردار بیافزایند. تغذیه زمستانی را باید پس از برداشت محصول و اتمام تغذیه تحریکی و همچنین برداشتن طبقه دوم شروع کرد.
گرده گل نیز برای رشد جمعیت و تغذیه لاروها از مواد اصلی غذایی کندو است که می‌توان از هایی که اضافه دارند یا ذخیره قاب‌های پر از گرده‌ای که قبلا جمع‌آوری شده و از سالم بودن آنها اطمینان داریم استفاده نمود.
زنبورهای جوان علاوه بر استفاده از گرده گل برای تغذیه لاروها خود نیز از گرده گل و یا مکمل‌های گرده استفاده می‌کنند و به این ترتیب پروتئین، چربی، ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن خود را تامین می‌کنند.
با تامین پروتئین مورد نیاز برای رشد غدد تولید کننده ژله‌‌رویال زنبورهای کارگر ژله بیشتری ترشح شده و در نتیجه زنبورهای پرستار ملکه زنبورعسل می‌توانند ژله‌رویال کافی در اختیار ملکه گذاشته و با تقویت و تحریک او سبب تخمگذاری بیشتر ملکه شوند که این امر نهایتا سبب پر جمعیتی و قوی بودن کلنی گردیده و تولید بیشتری را به دنبال خواهد داشت.
 

منبع : زنبورعسل و پرورش آن (شهرستانی، نعمت الله)